nie wprost
  • durszlak i druszlak
    5.05.2014
    5.05.2014
    W Słowniku etymologicznym… A. Brücknera jest hasło druszlak, skąd cytuję: „ogólniejszy (z odwrotną przestawką) niż dawne durszlak”. Dlaczego druszlak znikł ze słowników? Pytam przede wszystkim dlatego, że w dzieciństwie znałem tylko formę druszlak i wciąż nie mogę się przestawić na tę współczesnosłownikową.
  • liza
    10.05.2004
    10.05.2004
    Szanowni Państwo!
    Byłbym niezmiernie wdzięczny za wyjaśnienie kwestii, czy słowo liza funkcjonuje samodzielnie w języku polskim. Ponieważ nie dane mi było znaleźć go w żadnym słowniku – a też nie do każdego wydanego słownika mam dostęp – chciałbym spytać o to wprost u źródła. Występuje bowiem w całej rzeszy różnych słów jako ich część (najcześciej słów z kategorii przyrodniczych, że tak powiem, jak glikoliza, ozonoliza itp.). Natomiast słyszałem i widziałem zastosowanie lizy w zastępstwie rozpadu komórki i chciałbym się dowiedzieć, na ile zasadne było to zastosowanie.
    Z poważaniem,
    R. Marszałek
  • logistyka i lobby
    20.09.2001
    20.09.2001
    W polszczyźnie ostatnich lat pojawiło się mnóstwo nowych, obco brzmiących słów, określających rzeczy i zjawiska od dawna w naszej rzeczywistości raczej znane, określane kiedyś w inny sposób (chyba bardziej zrozumiały). Teraz w tej „nowomowie” modne stało się używanie określeń „mądrzejszych”. Mam wyższe wykształcenie, ale muszę przyznać, że czasami pewne określenia niezbyt są dla mnie zrozumiałe, tzn. niby wiem, ale nie do końca, o co chodzi. Dlatego proszę o wyjaśnienie wszechobecnego słówka: logistyka, logistyczny. Do tej pory nie umieliśmy tego nazwać prawidłowo? I w tej samej sprawie: lobby, lobbować – co to dokładnie jest?
  • monolog wewnętrzny
    16.06.2009
    16.06.2009
    Mam wątpliwości co do sposobu zapisu myśli. Chciałam zapytać, czy pomyślaną kwestię trzeba koniecznie wyróżniać kursywą lub cudzysłowem. Zawsze stosuję taki zapis:
    1. To niesamowite, pomyślała z przejęciem.

    Ale ostatnio zwrócono mi uwagę, że ta wersja jest niepoprawna i że powinnam ją na:
    2. To niesamowite, pomyślała z przejęciem.

    Albo na:
    3. „To niesamowite”, pomyślała z przejęciem.

    Czy pierwszy zapis jest poprawny? Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź na to pytanie.
  • Społem
    7.10.2016
    7.10.2016
    Szanowni Państwo,
    od niedawna mamy na osiedlu sklep sieci Społem, co przysparza mnie i moim domownikom drobnych problemów językowych. Robimy zakupy w społemie czy w społem? Idziemy do społema, społemu czy do społem?
    Bylibyśmy wdzięczni za pomoc w ustaleniu rodzaju i odmiany tego rzeczownika w znaczeniu 'sklep sieci Społem'.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • sub- i pod-
    10.01.2013
    10.01.2013
    Panie Profesorze,
    w poradzie dotyczącej wyrażenia sub-principle wspomina Pan o słowie podzasada, nie odnosząc się wprost (a więc w moim odczuciu negując je) do zaproponowanego przez pytającego słowa subzasada. Tymczasem w poradzie na temat wyrażenia we środku pisze Pan o „języku substandardowym”. Jak to właściwie jest z przedrostkiem sub-? Można go używać w języku polskim? W jakich wyrażeniach?
    Pozdrawiam
    Bartosz Piec
  • vlepka
    22.04.2010
    22.04.2010
    Witam!
    Pytanie dotyczy pisowni vlepki. Vlepka, to mała naklejka, którą można zobaczyć na tylnej szybie autobusów komunikacji miejskiej. Autorzy tychże naklejek nazywają siebie vlepkarzami. Przez pewien czas wydawali także pismo Vlepgazetta. Zastanawiam się, czy nazwa ta, pisana przez v zamiast w, jest poprawna, czy może pisząc o nich, powinniśmy używać litery wwlepka, wlepkarze?
    Pozdrawiam.
  • zakon franiszkanów, kościół Franciszkanów
    27.12.2010
    27.12.2010
    Dzień dobry,
    wiem, że jeśli nazwy zgromadzeń (np. franciszkanie, dominikanie) wchodzą w skład nazwy rodzajowej, to zapisujemy je wielką literą (np. klasztor Franciszkanów, kościół Dominikanów). Chciałam zapytać, czy zasada ta rozciąga się również na zakon, opactwo itp., choć wyrazy te nie zostały wymienione w powyższym ustępie? Jak powinno być: zakon Franciszkanów / Dominikanów czy zakon franciszkanów / dominikanów itd.?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
    Agnieszka
  • Czy nick to nazw własna?
    18.10.2008
    18.10.2008
    Witam,
    być może moje pytanie jest oczywiste, ale dla mnie nie do końca jasne. Czy nick nadawany na formum [!], bez względu na to jaką treś [!] zawiera (a więc np. nie wykorzystuje imienia, ale jest czasem abstrakcyjnym słowem lub pseudonimem albo też jest odrzeczownikowy), jest jednoczesnie nazwą własną? No i druga kwestia: czy jeśli mamy np. nick o treści maciosss, to rozumiem, że podstawa słowotwórcza imienia jest poprawna, a więc nick taki staje sie wówczas słowotworczym derywatem imienia?
  • Joe
    27.05.2003
    27.05.2003
    Mam nieustające wątpliwości dotyczące odmiany imion i nazwisk obcych. Tym razem gnębi mnie wątliwość, czy imię Joe należy odmieniać, czy też pozostawiać nieodmienne. Wydaje mi się, że kiedyś słyszałam o zaleceniu nieodmieniania tego imienia, ale – o ile pamiętam – w Przygodach Tomka Sawyera jest mowa o Joem. Z kolei w Korpusie Języka Polskiego znalazłam wyrażenie „w wykonaniu Joe Cockera”. Co zatem robić z tym Joe(m)? Jak rozwiązać problem Joe(go)?
    Z poważaniem,
    Anna Strzałkowska
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego